quarta-feira, 11 de abril de 2018

“Tito, slobodo!” (Oh Tito, oh liberdade!)


Link curto para esta postagem: fishuk.cc/titoslobodo

Pra continuar a coleção relativa à antiga Iugoslávia, estou postando esta canção em servo-croata, sem data definida de criação ou autor, pertencente à cultura popular partisan. É feito explícito louvor a Josip Broz, o Marechal Tito, que governou o país com mão de ferro de 1945, quando findou a invasão nazifascista, a 1980, quando morreu doente. O nome da música é Tito, slobodo (Ó, Tito, ó, liberdade), e alude à guerra de resistência durante o segundo conflito mundial. Slobodo é o caso vocativo da palavra sloboda, por isso pode ser traduzido como “liberdade!” ou “oh, liberdade!”.

Nesta montagem, aparecem muitas cenas da vida política de Tito, desde a guerrilha partisan até a consolidação de sua ditadura. Ganha destaque a visita que ele fez à Coreia do Norte em 1977, quando ainda governava o fundador Kim Il-sung, aparecendo nas arquibancadas a palavra prijateljstvo (amizade). Outro material da ocasião, conhecido por alguns internautas, é uma garotinha norte-coreana que canta (ou tenta) essa música. A letra está um pouco diferente, mas imaginem o sofrimento pra uma extremo-oriental, e criança, cantar numa língua eslava... Ao fim, um pôster de Tito se despede: “Saúde, camaradas!”.

Reparem que o primeiro e quinto versos de cada parte formam uma unidade frasal, apenas se inserindo um louvor no meio da mensagem, louvor esse repetido várias vezes. É interessante que em alguns trechos fala-se de ordens e cartas de Tito, mas podíamos estendê-las a como eu traduzi o resto. Ou seja, em fina ironia, podíamos dizer que Tito ordena saudarem o Marechal Tito... No geral a letra é boba, mas alude ao lema nacional, Bratstvo i jedinstvo (Fraternidade e unidade).

Se eu não estiver errado, essa execução foi gravada pela Orquestra e Coral Misto do Conjunto Artístico do exército iugoslavo (Orkestar i Mešoviti Hor Umetničkog Ansambla JNA). Eu traduzi direto do servo-croata e baixei o vídeo desta página, tendo legendado e recortado o enquadramento. Eu copiei a letra original desta página, e ela também segue abaixo, junto com a tradução em português e depois da legendagem que postei no meu antigo canal do YouTube:


To je nama naša borba dala,
(Tito, Tito, Tito,
živio nam Maršal Tito,
Tito, slobodo!)
da imamo Tita za maršala.
(Tito, Tito, Tito,
živio nam Maršal Tito,
Tito, slobodo!)

Drug je Tito izdao naređenje:
(Tito, Tito, Tito,
živio nam Maršal Tito,
Tito, slobodo!)
svi u borbu za oslobođenje!
(Tito, Tito, Tito,
živio nam Maršal Tito,
Tito, slobodo!)

Drug je Tito poslao nam pismo
(Tito, Tito, Tito,
živio nam Maršal Tito,
Tito, slobodo!)
da stvorimo bratstvo i jedinstvo.
(Tito, Tito, Tito,
živio nam Maršal Tito,
Tito, slobodo!)

Stvorili smo bratstvo i jedinstvo;
(Tito, Tito, Tito,
živio nam Maršal Tito,
Tito, slobodo!)
pred fašizmu pokleknuli nismo.
(Tito, Tito, Tito,
živio nam Maršal Tito,
Tito, slobodo!)

____________________


Entramos em nossa luta,
(ó, Tito, Tito, Tito,
saudemos o Marechal Tito,
ó, Tito, ó, liberdade!)
pra termos Tito de marechal.
(ó, Tito, Tito, Tito,
saudemos o Marechal Tito,
ó, Tito, ó, liberdade!)

O camarada Tito ordenou:
(ó, Tito, Tito, Tito,
saudemos o Marechal Tito,
ó, Tito, ó, liberdade!)
todos à luta por libertação!
(ó, Tito, Tito, Tito,
saudemos o Marechal Tito,
ó, Tito, ó, liberdade!)

O camarada Tito escreveu:
(ó, Tito, Tito, Tito,
saudemos o Marechal Tito,
ó, Tito, ó, liberdade!)
criem irmandade e unidade.
(ó, Tito, Tito, Tito,
saudemos o Marechal Tito,
ó, Tito, ó, liberdade!)

Na irmandade e na unidade
(ó, Tito, Tito, Tito,
saudemos o Marechal Tito,
ó, Tito, ó, liberdade!)
não ajoelhamos ao fascismo.
(ó, Tito, Tito, Tito,
saudemos o Marechal Tito,
ó, Tito, ó, liberdade!)